سال 89: محیط زیست ایران، خوب یا ید؟




عنوان خبر این بود: "سال 89 بدترين سال دوران معاصر براي محيط زيست ايران (لینک +)"
البته من قسمت "ترین" آن بحث دارم هر چند از سوی شخص مسئولی نقل شده است. اما به هرحال مقایسه ها باید از روی آمار مستند باشد. این خبر خبر خوبی نیست و من امیدوارم درست نباشد.
پشت بند این مطلب ایمیلی به دستم رسید که باز ریز برخی خبرهای مهم زیست محیطی را آورده بود و من هم اینجا این لیست را می آورم.
لیستی که ایمیل شده بود با لینک رفرنس هر خبر:
- محیط بانان در تربت جام لاشه یک پلنگ نر بالغ، که به ضرب چهار گلوله کشته شده بود را بر بالای یک دکل برق فشار قوی پیدا کردند. (+)
- پایگاه خبری فضای سبز از قول رئیس محیط زیست نقل کرد: دوره اي كه سازمان حفاظت محيط زيست با پاسخ «نه» برنامه هايش را توجيه مي كرد، گذشته است و امروز براي يافتن پاسخ آري با حفظ ضوابط و شاخص ها راه حل هاي لازم را براي ادامه اجراي طرح ها پيدا و مجريان و پيمانكاران را به آنچه مصلحت است راهنمايي كنيم. (+)
- کشور روسیه در اردیبهشت ماه امسال، طی یک تفاهمنامه همکاری با ایران، یک جفت ببر سیبری را در مقابل دریافت دو پلنگ ایرانی ماده تحویل سازمان حفاظت محیط زیست ایران داد. ببر سيبری نری که از روسيه برای طرح احيای ببر منقرض شده مازندران وارد ايران شده بود، به علت بیماری مشمشه، در باغ وحش ارم تهران جان سپرد.
در پی آن مدیران باغ وحش تهران «از بیم همهگیری بیماری مشمشه» 14 شیر این باغ وحش را با شلیک گلوله کشتند. رئیس بیمارستان دامپزشکی تهران اعلام کرد بیماری مشمشه شیرهای معدوم باغ وحش ارم تائید نشده بود و آنها نباید کشته می شدند. دکتر هومن ملوک پور، یکی از اعضای تیم درمانی ببرهای سیبری نیز در وبلاگ خود نوشت: «شیرهای باغ وحش تهران را به جرم بیمار بودن و به جرم خوردن گوشت خر و الاغ آلوده کشتند، بیماری که قابل درمان بود. چندی پیش بود که همه شان را بیهوش و از آنها نمونه برداری کرده بودیم.»
نتایج آزمایش دامپزشکان بر روی ببر ماده سیبری که به آزمایشگاهی در آلمان فرستاده شده بود نشان داد ماده ببر سیبری هم به مشمشه مبتلا شده است. (+و + و + و +)
- چهار «مامور محيطبانی» سازمان محیط زیست استان کردستان، در يکی از روستاهای اطراف سنندج و در جريان يک حادثه مسلحانه کشته شدند. چندی پیش از آن نیز، سعید پرهام، محیط بان اداره کل محیط زیست خراسان شمالی در جدال با شکارکُشهایی که گفته میشود به حرفهی قاچاق گوشت شکار در جنگلهای اطراف منطقه حفاظت شده گلول و سرانی - شیروان مشغول بودند، در گذشت. (+و +)
- یک کارشناس اداره کل محیط زیست خوزستان اعلام کرد آلودگی هوا هماکنون در اهواز 59 برابر و در شوش 61.6 برابر میزان استاندارد است. با توجه به فعالیت شرکتهای بزرگ صنعتی و نفتی متعدد در اهواز و وجود تاسیسات بزرگ نفتی به همراه چاههای نفت فراوان در آن، اهواز همواره مستعد آلودگی بوده است. از سوی دیگر خوزستان نخستین استانی است که بهوسیله ریزگردهایی که سمت عراق، عربستان و سوریه به سمت ایران میآیند آْلوده میشود. (+)
- «قوشبازی» برای نخستینبار از سوی سازمان حفاظت محیطزیست آزاد شد. قوشبازان تا پیش از صدور مجوز از سوی این سازمان جریمه شش میلیونی را پرداخت میكردند و در ردیف قاچاقچیان هرویین قرار داشتند. قوشبازی بیش از همه در میان عربها شیوع دارد و بسیاری اعتقاد دارند كه این مسئله بیش از هرچیزی راه شكارعربها در ایران را باز خواهد كرد. آنها از قوش برای شكار هوبره استفاده میكنند. (+)
- ترکیدگی در خطوط انتقال نفت خام در بندر دیلم بوشهر، یک لکه نفتی به طول 20 کیلومتر و عرض 7 کیلومتر در خط ساحلی خلیج فارس به وجود آورد که 400 هکتار زمین کشاورزی را دچار آلودگی نفتی کرد. (+)
- براساس اعلام فرمانده یگان حفاظت از جنگلها، آتش سوزی در سال 89، 100 درصد بیشتر ازسال گذشته درختان را از بین برده و باید 800 میلیارد تومان اعتبار پرداخت شود تا از جنگلها در این حوادث محافظت شود. این افزایش چشمگیر در حالیست که فرسایش کانونهای بادی در جنوب و جنوب غرب، به همراه هدفمندی یارانهها که منجر به افزایش قیمت سوخت و جنگل سوزی روستائیان شده و هزار و یک عامل طبیعی و انسانی دیگر، روز به روز از وسعت ششهای سبز کشور کم میکند و مشخص نیست که در سال آینده این میزان تا چه حد افزایش داشته باشد. (+)
- در پی حذف یارانهها و گران شدن سوختهای فسیلی، استفاده از هیزم و تخریب جنگلهای زاگرس و ارسباران برای تامین گرما شدت یافت. (+)
- 20 هكتار از جنگل و نيزارهاي حاشيه رود ارس طعمه حريق شد و در آتش سوخت. اين آتشسوزي كه در حومه منطقه زير نهر تراب توسط فرد يا افراد ناشناس رخ داد پس از دو ساعت با تلاش محيط بانان، آتشنشاني، نيروهاي محيط زيست و مرزباني مهار شد. (+)
- آتش جنگلهای پارک ملی گلستان که با قدمت بیش از دو میلیون سال از کهنترین زیستگاههای جهان محسوب میشود را فراگرفت. مسئولان اداره منابع طبیعی گلستان نیز مهمترین علل آتشسوزی در جنگلهای گلستان را خشکسالی در دو سال گذشته دانسته و نبود بارندگی در 35 روز گذشته را مزید بر علت دانستند. جنگلهای گلستان از قديمیترين پارکهای ملی و نخستين پارک ثبتشده ايران در فهرست جهانی يونسکو است که یکی از ذخیرهگاههای زیست کره زمین و از مهمترین پناهگاههای حفاظتشده حیات وحش ایران محسوب میشود. (+)
- مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی با اعلام اینکه میزان غلظت نمک در دریاچه ارومیه به ۴۰۰ گرم در لیتر افزایش یافته، وضعیت این دریاچه را «همچنان بحرانی» توصیف کرد. در حالت عادی میزان غلظت نمک در این دریاچه ۱۸۰ تا ۲۵۰ گرم بر لیتر است. نماینده مردم اروميه هشدار داد اولين خطر عدم توجه به خشکسالي درياچه اروميه، انفجار بمب ۸ ميليارد تني نمك درياچه اروميه است. (+ و + )
- عمق ۱۴ متری تالاب انزلی بهدلیل رسوب گذاری و عدم لایروبی به یک متر تا یک و نیم متر رسید. معاون محیط طبیعی سازمان محیط زیست علت این رسوبگذاری را «ورود آب مزارع و سموم ناشی از فعالیتهای کشاورزی در منطقه» ذکر کرد. (+)
- معاون محيط زيست دريايی سازمان حفاظت محيط زيست ایران از به گل نشستن 9 قطعه دلفين پوزه بلند (بينی بطری) در سواحل جاسک خبر داد. تا كنون علت به گل نشينی اين دلفينها مشخص نشده و عوامل متعددی از جمله شرايط توپوگرافی، آلودگی، شرايط آب و هوايی، سموم، بيماری، وابستگیهای اجتماعی، صوت و صيد و صيادی را در به گل نشستن این دلفینها دخیل دانستهاند. (+)
- صدور مجوز برای احداث جادهای به طول بیش از ده کیلومتر در مناطق امن آبی و خشکی خلیج و شبه جزیره میانکاله موجب افزایش نگرانیهای فعالان محیط زیست نسبت به پناهگاه حیات وحش و ذخیرهگاه زیستکره در این تالاب بینالمللی شد. (+)
- مدیر کل دفتر اکوبیولوژی سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد با واگذاری جزاير ارزشمند «هندورابی»، «فارور» و «بنی فارور» به منطقه آزاد كيش توسط مجلس، بهترين جزيره مرجانی خليج فارس قربانی میشود. برخی گونه های كمياب و در معرض خطر انقراض مانند «عقاب ماهيگير» در جزيره فارور يا «سليم خرچنگ خوار»، «با كلان» و «اگرت» و خيلي از گونههای پرنده آبزی و كنار آبزی هم در همين جزاير مدتی ازسال را سپری میكنند. (+)
- با آغاز طرح انتقال مرجانهای بندر شهید بهشتی چابهار با حضور ناظران محیط زیست، خسارات قابل توجهی به مرجانها وارد شد. اوایل مرداد ماه که مجری پروژه قصد داشت كار انتقال مرجانهای این بندر را بدون رعایت ملاحظات زیستمحیطی آغاز كند موضوع به دادگاه كشیده شد و مجریان پروژه مجددا با تقبل همه شرایط سازمان محیط زیست عملیات انتقال مرجانها را آغاز كردند اما در این مرحله جدید نیز هیچ كدام از تعهدات خود را انجام ندادند و خسارات قابل توجهی به مرجانها خصوصا مرجانهای شاخگوزنی چابهار وارد شد. (+)
- به گفته مدیرکل شیلات استان هرمزگان، سرازیر شدن فاضلاب شهری به خوریات بندرعباس به مرگ بیش از 10 تن ماهی در سوال خلیج فارس انجامید. سموم و ترکیبات شیمیایی فاضلاب شهری و صنعتی بر آبشش ماهیها اثر گذاشته و آنها را از حیات ساقط کرده است. پیش از این بروز وسیعترین و بیسابقهترین كشند سرخ در سواحل جنوبی كشور موجب مرگ بالغ بر یك تن ماهی شده بود. (+)
- مدیر عامل ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران در وبلاگش، از مرگ بیش از دو هزار و ۵۰۰نفر بر اثر آلودگی هوا در تهران خبر داد. وحید نوروزی نوشت: «حداقل فوتی در اثر ذرات معلق در سال در تهران ۲۶۵۸نفر، منوکسید کربن ۱۵نفر، ازون ۷۲نفر و دی اکسید گوگرد ۸۹۶نفر میباشد.»
برای كاهش آلودگی هوای تهران هواپیماهایی بر فراز آسمان تهران «آبپاشی» کردند. رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اعلام كرده بود این اقدام انجام میشود تا از غلظت آلایندهها كاسته شود.
به گفته مشاور محیط زیست شهردار تهران، «تهران رکورد آلودگی هوا در سطح جهان را زده است و در این مدت تهرانیها سم خالص استنشاق کردهاند.» با تشدید آلودگی هوا در تهران انتقاد از محمود احمدینژاد، رئیسجمهوری، به سبب مخالفت با بودجه متروی تهران بالا گرفت. احمدینژاد مصوبه مجلس درمورد اختصاص دو میلیارد دلاربودجه مترو به دولت را «غیر قانونی» اعلام کرده و گفته بود که دولت این مصوبه را اجرا نخواهد کرد.
بنا به اعلام رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران ایستگاههای سنجش آلودگی هوای محیط زیست از مدار خارج شدند. کارشناسان اعلام کردند ادامه آلودگی هوا در تهران احتمال تکرار فاجعه 1952 لندن را در پی دارد. در این حادثه 4 هزار نفر در عرض 3 روز جان باختند. (+و + و + و + و + و +)
- دو سال پس از اولین پرواز گارد حفاظت محیط زیست استان تهران، این گشت هوایی تعطیل شد و هواپیمای مخصوص این پروازها از مهرماه به حال خود رها شده است. گشت هوایی محیط زیست استان تهران، که با حضور فاطمه واعظ جوادی، رئیس پیشین سازمان حفاظت محیط زیست با هزینه و تبلیغات فراوان آغاز به کار کرده بود، پس از آن متوقف شد که تیر ماه امسال خلبان این گشت از کار کنارهگیری کرد. (+)
- بیش از 3400 اصله درخت میوهدار و سایهدار در داخل محدوده شهر سنندج با حکم قضایی و به دست اداره کل اوقاف و امور خیریه استان کردستان قطع شد. قطع درختان بدون اینکه با شهردار و اعضای شورای شهر سنندج هماهنگی شده باشد صورت گرفت. تعدادی از مسئولان شهرداری و اعضای شورای شهر به این اقدام اعتراض کردند.